در دنیای مدیریت سرورها و توسعه وب، ابزارهایی که امکان مدیریت مؤثرتر ترمینال را فراهم می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارند. یکی از این ابزارها، GNU Screen است که به کاربران اجازه می‌دهد چندین جلسه ترمینال را در یک پنجره مدیریت کنند. این مقاله به بررسی کامل نصب و استفاده از دستور screen در لینوکس می‌پردازد.
🔍 Screen چیست و چرا اهمیت دارد؟
GNU Screen یک multiplexer ترمینال است که به کاربران اجازه می‌دهد چندین جلسه ترمینال را در یک پنجره مدیریت کنند. این ابزار برای توسعه‌دهندگان، مدیران سرور و کاربرانی که با سرورهای VPS کار می‌کنند، بسیار مفید است.
مزایای استفاده از Screen
- مدیریت چندین جلسه ترمینال: اجرای همزمان چندین برنامه در یک ترمینال.
- ادامه اجرای برنامه‌ها پس از قطع اتصال: برنامه‌ها حتی پس از قطع اتصال SSH به کار خود ادامه می‌دهند.
- امکان بازگشت به جلسات قبلی: بازگشت به جلسات قبلی بدون از دست دادن داده‌ها.
- سفارشی‌سازی محیط ترمینال: تنظیمات دلخواه برای بهبود تجربه کاربری.
🛠️ نصب Screen در نسخه‌های مختلف لینوکس
در بسیاری از توزیع‌های لینوکس، screen به‌صورت پیش‌فرض نصب شده است. برای بررسی نسخه نصب‌شده:
screen --version
در صورت نیاز به نصب، بسته به توزیع لینوکس خود از دستورات زیر استفاده کنید:(Super User)
اوبونتو و دبیان
sudo apt update
sudo apt install screen
CentOS و RHEL
sudo yum install screen
Fedora
sudo dnf install screen
Arch Linux
sudo pacman -S screen
openSUSE
sudo zypper install screen
🚀 شروع به کار با Screen
ایجاد یک جلسه جدید
برای شروع یک جلسه جدید:
screen
برای نام‌گذاری جلسه:
screen -S session_name
جدا شدن از جلسه (Detach)
برای جدا شدن از جلسه بدون بستن آن:
Ctrl + A, سپس D
بازگشت به جلسه (Reattach)
برای مشاهده لیست جلسات فعال:
screen -ls
برای بازگشت به یک جلسه خاص:
screen -r session_id
🧩 مدیریت پنجره‌ها در Screen
در جدول زیر، دستورات پرکاربرد برای مدیریت پنجره‌ها در Screen آورده شده است:
| کلید ترکیبی | عملکرد |
|---|---|
| Ctrl + A, سپس C | ایجاد یک پنجره جدید |
| Ctrl + A, سپس “ | نمایش لیست پنجره‌ها |
| Ctrl + A, سپس 0-9 | جابجایی بین پنجره‌ها بر اساس شماره |
| Ctrl + A, سپس A | تغییر نام پنجره فعلی |
| Ctrl + A, سپس S | تقسیم پنجره به صورت افقی |
| Ctrl + A, سپس Tab | جابجایی بین پنجره‌های تقسیم‌شده |
| Ctrl + A, سپس D | جدا شدن از جلسه |
| Ctrl + A, سپس K | بستن پنجره فعلی |
⚙️ سفارشی‌سازی Screen با فایل .screenrc
برای بهبود تجربه کاربری، می‌توانید فایل پیکربندی .screenrc را در دایرکتوری خانگی خود ایجاد یا ویرایش کنید. نمونه‌ای از این فایل:
# غیرفعال کردن پیام خوش‌آمدگویی
startup_message off
# غیرفعال کردن زنگ بصری
vbell off
# تنظیم بافر اسکرول‌بک
defscrollback 10000
# سفارشی‌سازی خط وضعیت
hardstatus alwayslastline
hardstatus string '%{= kG}[ %{G}%H %{g}][%= %{= kw}%?%-Lw%?%{r}(%{W}%n*%f%t%?(%u)%?%{r})%{w}%?%+Lw%?%?%= %{g}][%{B} %m-%d %{W}%c %{g}]'
🎯 موارد استفاده پیشرفته از Screen
اجرای دستورات در پس‌زمینه
برای اجرای یک دستور در پس‌زمینه بدون نیاز به اتصال مداوم:
screen -dmS session_name command_to_run
همکاری چند کاربر در یک جلسه
با تنظیم مجوزهای مناسب، چند کاربر می‌توانند به یک جلسه Screen متصل شده و به‌صورت همزمان کار کنند. این ویژگی برای آموزش و همکاری تیمی بسیار مفید است.
ابزار GNU Screen یک راهکار قدرتمند برای مدیریت جلسات ترمینال در لینوکس است. با استفاده از این ابزار، می‌توانید بهره‌وری خود را افزایش داده و مدیریت بهتری بر روی سرورهای خود داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر و خدمات مرتبط، به صفحه سرور مجازی لینوکس مراجعه کنید.
