فایل robots.txt چیست؟
فایل robots.txt یک فایل متنی ساده و مهم در سئو سایت است که در مسیر اصلی سایت (Root Directory) قرار می‌گیرد. این فایل به ربات‌های موتورهای جستجو (Crawlers) اعلام می‌کند که کدام صفحات وب‌سایت باید پیمایش و ایندکس شوند و کدام صفحات نباید در نتایج جستجو نمایش داده شوند. به عبارت دیگر، robots.txt نقشه راهی برای خزنده‌های گوگل و سایر موتورهای جستجو است. کاربرد فایل robots.txt تنها به افزایش سئو سایت محدود نمی‌شود، بلکه نقش مهمی نیز در افزایش امنیت وب‌سایت دارد؛ چرا که می‌تواند مانع از دسترسی ربات‌ها به بخش‌های حساس یا غیرضروری شود.
نحوه کار فایل robots.txt چگونه است؟
موتورهای جستجو وظایف اصلی زیر را دارند:
- پیمایش وب‌سایت‌ها (Spidering) به‌منظور کشف صفحات و فایل‌ها
- ایندکس کردن محتوا برای نمایش در نتایج جستجو
وقتی خزنده‌ای وارد یک وب‌سایت می‌شود، ابتدا به دنبال فایل robots.txt می‌گردد. اگر این فایل وجود داشته باشد، قبل از بازدید از سایر بخش‌ها، آن را می‌خواند. اگر فایل دارای دستورالعمل خاصی نباشد، یا اصلاً وجود نداشته باشد، خزنده به‌صورت کامل صفحات و پوشه‌های سایت را ایندکس خواهد کرد.
کاربردهای مهم فایل robots.txt
در ادامه به کاربرد فایل robots.txt در مدیریت دسترسی خزنده‌ها اشاره می‌کنیم:
- جلوگیری از انتشار محتوای تکراری در نتایج جستجو (Duplicate Content)
- مخفی‌سازی بخش‌های محرمانه یا خصوصی سایت از دسترس عموم
- جلوگیری از نمایش نتایج جستجوی داخلی سایت در گوگل و سایر موتورهای جستجو
- تعیین محل فایل نقشه سایت (Sitemap) برای کمک به خزنده‌ها
- محدود کردن ایندکس شدن فایل‌های خاص مانند PDF یا PowerPoint
- تعیین Crawl Delay برای جلوگیری از فشار بیش از حد بر سرور سایت
نکته مهم: اگر برنامه‌ای برای محدودسازی دسترسی ربات‌ها ندارید، ممکن است نیازی به استفاده از فایل robots.txt نداشته باشید.
آموزش ساخت فایل robots.txt
آموزش ساخت robots.txt بسیار ساده است. این فایل باید در مسیر اصلی هاست سایت شما قرار گیرد و محتوای آن بر اساس نیاز شما تنظیم شود. برای ایجاد آن، می‌توانید از ابزارهای تولیدکننده یا به صورت دستی با استفاده از دستوراتی مانند User-agent, Disallow, Allow و Sitemap استفاده کنید.
ایجاد فایل robots.txt برای سایت
اگر مطمئن نیستید که سایت شما فایل robots.txt دارد یا نه، کافی است در مرورگر خود آدرس زیر را وارد کنید:
yourdomain.com/robots.txt
به‌عنوان مثال:
https://iranvps.com/robots.txt
اگر فایل یافت نشد، به‌سادگی می‌توانید یک فایل robots.txt جدید ایجاد کرده و آن را روی روت سایت خود آپلود کنید.
استفاده از فایل robots.txt در سئو سایت
استفاده صحیح از فایل robots.txt به شما امکان می‌دهد کنترل دقیقی بر روی نحوه ایندکس شدن صفحات وب‌سایت خود توسط موتورهای جستجو داشته باشید. این کار بهبود چشمگیری در سئو تکنیکال و عملکرد کلی سایت شما ایجاد می‌کند.
